Beynimiz ve değişmez Hayat Rehberimiz
Kur’an-ı Kerim öğrenmenin okumanın ve hiç şüphesiz hafızlığın ne kadar çok faziletli olduğunu anlatan nice vaaz ve nasihatler dinlemişizdir. Bu vaaz ve nasihatlerde tabi ki daha çok Ahirette, öldükten sonra ebedi hayatta huzur ve saadetin elde edilmesi üzerinde durulmaktadır. Ama Allah buyrukların-dan oluşan değişmez Hayat Rehberimiz Kur’an-ı Kerim’in çocukluktan itibaren öğrenilmesi, ezberlenmesi ve düzenli olarak anlayarak okunmasının insan zekâsını geliştirip, zihinsel performansı artırmak suretiyle başarıya müthiş etki yaptığı hakkında fazla bir bilgiye sahip olmadık.(1)
İnsan beyni fıtraten, yani yaradılıştan yapısı ve çalışması itibariyle Kur’an-ı Kerim’deki İlahî mesajları algılama ve anlamaya uygun bir yapıya sahiptir. Normalde her yaştan ve her eğitim seviyesinden insanın Kur’an’ı öğrenebiliyor, ezberleyebiliyor olması bu hakikati açık ve somut olarak ortaya koymaktadır.
Ayetlerin anlamını bilmeden ibadet niyetiyle devamlı okunması, güzel sesleriyle hafızların Kur’an-ı Kerim’i okurken huşu içinde dinlenmesi insan beyninin, sırrı henüz tam olarak bilinmese de, Kur’an’a aşına özelliklerde yaratıldığını göstermektedir. Evet, Müm’minler Kur’an-ı Kerim okunurken huşu ve huzur içinde dinlerler. Okunan ayetlerin manalarını anlamasalar da duydukları sesten etkilenir, duygulanır ve adeta İlahî mesajları hissederler. Anlamı bilinmese de, fıtraten insan beyni ilahî mesajlara açık olduğu kadar vahiy hakikatlerine de his seviyesinde aşına olduğu için derin bir pozitif duygu hali ile Kur’an okunmakta ve dinlenmektedir.
Gelişmiş ülkelerde, özellikle çocukluktan itibaren, her yaşta insanın zihin performansını artırıp hayatta her alanda gelişmeyi hızlandırmak için çeşitli araştırma ve çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalardan yararlananların bilim, sanat, siyaset, ticaret gibi pek çok meslekî alanda daha avantajlı konuma geldikleri ifade edilmektedir. Zekâ oyunları, hafızayı güçlendirme ve hızlı okuma teknikleri gibi kişisel gelişim alanına giren eğitimler verilmekte ve yaygın etkinlikler yapılmaktadır. Bu konularda son yıllarda Türkiye’de de çok sayıda kitap yayınlandığı, etkinlikler ve çalışmalar yapıldığı bilinmektedir. Ne yazık ki, bu güne kadar Batı’da ve İslam ülkelerinde bütün bu çalışma ve etkinlerle elde edilmeye çalışılan faydanın en mükemmelinin Kur’an-ı Kerim’le mümkün hale geleceği konusunda herhangi bir araştırma yapılmamıştır. Çok küçük yaşlardan itibaren Kur’an-ı Kerim’in öğrenilmesi, ezberlenmesi ve anlayarak düzenli okumalarla zihinsel performansın artmasıyla ilgili herhangi bir çalışmanın yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır.
Peki, Kur’an-ı Kerim’in öğrenilmesi, ezberlenmesi ve anlama çabasıyla okunması zihinsel performansı nasıl artırıyor? Bunu anlamak için beynin yapısı ve çalışmasıyla ilgili bazı temel bilgilere göz atmak gerekiyor.
Bilim adamları, doğumdan ölüme kadar insan hayatının manivelası, merkez üssü konumunda olan beynin sağ ve sol lob olarak adlandırılan iki yarım küreden ve 100 milyar kadar hücreden oluştuğunu belirtmektedirler. Bu iki lobun birbirinden farklı fonksiyonları ve işlevlere sahip olduğunu, sağ ve sol lob arasında sinir lifleri bulunduğu ifade etmektedirler. Bu sinir lifleri beynin sağ ve sol lobunu birbirine bağlama işlevi görmektedir. Bu bağlantılar beynin çalışması sırasında, loblar arasında karşılıklı iletişim fonksiyonunu icra etmektedir. Sol lob; matematik, mantık, kelimeler, sayılar, sırlamalar, konuşma, listeleme ve analiz işlevi görür. Sağ lobun ise; şekil, boyut, ritim, sanat, renkler, hayal gücü, üç boyutluluk ve kapsamlılık, soyut anlamlar gibi işlev ve fonksiyonları var. Bu iki lobun işlev ve fonksiyonlarında dikkat çeken önemli bir gerçek, milyarlarca hücrenin yer aldığı sağ ve sol lobun tek başına başarıya ulaştıracak bir fonksiyona sahip olmadığı, işlev görmediği, her iki lobun dengeli ve planlı kullanıldığı taktirde, öğrenme, araştırma, tahlil, karar verme vs. gibi çabalarla istenen sonuçlar elde edilebildiği belirtilmektedir.(2)
Yazının devamı Bekir HAŞİMOĞLU tarafından yayınlanan Moral Yazıları isimli kitapta.
Bekir HAŞİMOĞLU
E-posta: bekirhasimoglu@gmail.com